Wielkopolska, serce Polski, kryje w sobie wiele unikalnych tradycji i zwyczajów, które stanowią integralną część lokalnej kultury. Jedną z najbardziej charakterystycznych i kochanych przez mieszkańców regionu jest pulteram. To tradycja weselna, która wnosi do ślubnych uroczystości dawkę radości, muzyki i wspólnej zabawy. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej wyjątkowej wielkopolskiej tradycji weselnej.
Historia pulteramu
Pulteram, lub inaczej pulter, to tradycja weselna, która ma głębokie korzenie w Wielkopolsce. Jej początki sięgają wieków, a niektórzy badacze podkreślają, że obrzęd ten mógł mieć swoje źródła nawet w średniowieczu. Nazwa „pulter” prawdopodobnie pochodzi od staropolskiego słowa „pulter”, które oznacza dźwięk lub odgłos. To odzwierciedlenie doskonale oddaje charakter pulteru, który wyróżnia się energetycznymi dźwiękami i radosną muzyką. Niegdyś odbywał się on dzień przed weselem, w piątek wieczorem, najczęściej pod domem panny młodej. W czasie pulteru odbywa się także bicie szkła, które pierwotnie miało charakter magiczny, odstraszający szeroko definiowane zło.
Charakterystyka pulteramu
Pulter to, krótko mówiąc, rodzaj muzycznego świętowania, które towarzyszy weselnym uroczystościom. Charakterystyczne są dla niego improwizacja i swoboda wyrażania uczuć przez uczestników. Muzyka pulteru jest wykonywana zwykle na tradycyjnych instrumentach ludowych, takich jak skrzypce, akordeon, trąbka, a także różnego rodzaju perkusjonalia. Jednakże w obecnych czasach pulteram bardziej przypomina dużą imprezę w plenerze zakrapianą alkoholem. Organizowany on jest raczej tydzień przed ślubem, ale nadal zazwyczaj odbywa się on u panny młodej ze względu na tradycję. Czasem państwo młodzi decydują się jednak na odstępstwo od normy i urządzają pulteram w zupełnie innym miejscu, najlepiej takim, które jest oddalone od sąsiedztwa. Tego typu wybór jest oczywiście podjęty ze względu na hałas i głośną muzykę, które towarzyszą tej imprezie. To duże wydarzenie trwające najczęściej do białego rana. Często towarzyszy mu grill czy ognisko oraz słodkie i słone przekąski. Na pulteram przychodzi zazwyczaj większość zaproszonych gości na ślub, ale także osoby, które nie pojawią się na weselu. Nierzadko na imprezie zbiera się całe sąsiedztwo oraz okolica. Jednakże najbardziej charakterystyczne dla pulteru jest bicie szkła. Państwo młodzi witają swoich gości, którzy biją butelki (po winie, piwie, sokach), a następnie składają życzenia nowożeńcom, wręczając kwiaty i małe prezenty. Potem goście są częstowani wódką czy innym alkoholem i przechodzą oni do strefy rozrywkowej i gastronomicznej. Często składa się ona z klasycznych ławek piknikowych, które znajdują się pod namiotem imprezowym lub po prostu na świeżym powietrzu. Na plastikowy bądź papierowy talerzyk możemy nałożyć sobie jedzenie. Gdzieś z boku stoi także toaleta „toi toi”. Całemu wydarzeniu towarzyszy oczywiście żywa i radosna muzyka. Krótko mówiąc, pulteram przypomina festyn lub dużego grilla. W trakcie imprezy nierzadko ma miejsce również niespodzianka dla państwa młodych. Może to być przyjazd wozu strażackiego lub występ orkiestry dętej.
Gdzie jeszcze odbywa się pulteram?
Ogółem tradycja pulteru wywodzi się z Wielkopolski, jednakże zwyczaj praktykowany jest tak naprawdę w całym pasie dawnej „pruskiej” Polski, czyli na Kaszubach, Warmii, Pomorzu Wschodnim, Kujawach, Śląsku Opolskim i Górnym. Im dalej na zachód, tym pulteram obchodzi się jeszcze huczniej. Najbardziej popularny jest w regionie Kozła, czyli okolicach Wolsztyna oraz Zbąszynia.
Rola społeczności
Pulteram to nie tylko spotkanie rodzinne, to także aktywne zaangażowanie całej lokalnej społeczności w cały proces weselny. Przygotowania do pulteru to czas, w którym wszyscy zaangażowani wspólnie pracują nad stworzeniem wyjątkowego repertuaru oraz scenariusza. Poza tym na pulteramie może pojawić się dosłownie każdy. Nie jest tutaj wymagane zaproszenie, choć państwo młodzi często informują o organizacji pulteramu i zapraszają nawet mniej znanych sąsiadów. Z jednej strony jest to działanie, które ma uświadomić mieszkańców o hałasie w nocnych godzinach związanym z przebiegiem imprezy, a z drugiej propozycja do wzięcia udziału w wydarzeniu. Głównym zamysłem jest jednak celebrowanie szczęścia nowożeńców.
Znaczenie kulturowe pulteru i jego minusy
Pulter to nie tylko element weselnej zabawy, ale także ważny element dziedzictwa kulturowego Wielkopolski. Stanowi integralną część lokalnej tradycji i wpisuje się w historię tego urokliwego regionu. To także wyjątkowy sposób na integrowanie społeczności i przekazywanie tradycji z pokolenia na pokolenie. Niestety pulter nie pozostaje jednak bez wad. Największym minusem są oczywiście koszta związane z organizacją tego typu imprezy. Na pulteramie potrafi przewinąć się nawet kilkaset osób, jeśli jest on organizowany na większą skalę, dlatego też wymagane jest tutaj jego odpowiednie zaopatrzenie. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób rezygnuje z pulteramu i woli przeznaczyć pieniądze na organizację ślubu oraz wesela. Tego typu wydarzenie wiąże się również z ogromem przygotowań. Najczęściej zaangażowana jest cała rodzina, a także sąsiedzi. Nieco lepszym rozwiązaniem jest wynajęcie cateringu, ale z drugiej strony nie jest ono niestety zbyt budżetowe. Całe planowanie przypomina organizację samego wesela. Poza tym pulteram i tłuczenie szkła to także mnóstwo sprzątania po zakończonej imprezie. Zresztą sama tradycja bicia szkła polega na tym, aby państwo młodzi mieli jak najwięcej roboty. Nie ukrywajmy, sprzątanie porozbijanych butelek w ogrodzie to nic przyjemnego, a poza tym jest niebezpieczne. Ten aspekt zdecydowanie odstrasza młode pary i dlatego też rezygnują z organizacji pulteru. Poza tym nigdy też nie wiemy, kto zjawi się na naszym przyjęciu. Ze względu na tradycję, jest to otwarta impreza, na której może pojawić się każdy, nawet jeśli nie zna bliżej nowożeńców. Pulteram to także niesamowicie męczące wydarzenie, dlatego też warto zadbać tutaj o zdrowy sen. Z pewnością pomoże ci w tym wygodny materac Hilding Breva. Pod tym linkiem: www.hilding.pl znajdziesz jednak więcej doskonałych produktów.
Pulter to niezwykła tradycja weselna, która wnosi do ślubnych uroczystości niezapomniany klimat i radość. Jej korzenie sięgają głęboko w historię Wielkopolski, czyniąc ją ważnym elementem lokalnej kultury. Improwizacja, zaangażowanie społeczności i tradycyjna muzyka sprawiają, że pulter to niepowtarzalny skarb, który podkreśla piękno i bogactwo kulturowe tego regionu.
